Odbyła się konferencja pt. "Jasne promienie w Dachau. W 80-lecie wyzwolenia obozu koncentracyjnego KL Dachau"
"Jasne promienie w Dachau. W 80-lecie wyzwolenia obozu koncentracyjnego KL Dachau" - pod takim hasłem w Narodowym Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu odbyła się konferencja naukowa poświęcona tematyce Martyrologii Duchowieństwa Polskiego w latach II wojny światowej.
Celem było upamiętnienie niezłomnych postaw kapłanów - więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych w refleksji naukowo-badawczej.
Organizatorami konferencji były dwa ośrodki naukowe: Instytut Interdyscyplinarnych Badań Historycznych Uniwersytetu Kaliskiego, reprezentowany przez ks. prof. UK dr hab. Sławomira Kęszkę, Uniwersytet im. Adma Mickiewicza w Poznaniu oraz Wydział Teologiczny – Zakład Teologii Historycznej.
Konferecnja rozpoczęła się od Mszy św., która byla sprawowana w Kaplicy Męczeństwa i Wdzięczności Duchowieństwa Polskiego w podziemiach Narodowego Sanktuarium św. Józefa. Eucharystii przewodniczył ks. prał. Jacek Plota, kustosz sanktuarium:
Okolicznościową homilię wygłosił ks. prof. UK dr hab. Sławomir Kęszka, Delegat Biskupa Kaliskiego ds. Podtrzymywania Pamięci o Męczeństwie Duchowieństwa Polskiego:
Dalej kaznodzieja kontynuował:
Konferencję otwarł ks. prof. Bogdan Częszewski – Kierownik Zakładu Teologii Historycznej Wydziału Teologicznego UAM:
Podczas konferencji zostały wygłoszoe następujące referaty:
ks. dr hab. Jarosław Wąsowicz SDB, kapelan Prezydenta RP, Dyrektor Archiwum Salezjańskiej Inspektorii Pilskiej
KL Dachau – historia i teraźniejszość
ks. prof. UAM dr hab. Paweł Wygralak
Światła nadziei w obozach zagłady na podstawie wspomnień księży Archidiecezji Poznańskiej
prof. UK dr hab. Piotr Gołdyn
Symbolika wojenna w herbach polskich biskupów
ks. dr Paweł Hoppe, Dyrektor Izby Pamięci Męczenników Diecezji Bydgoskiej i Centrum Edukacyjno-Formacyjnego Diecezji Bydgoskiej im. bł. Michała Kozala
Troska o pamięć męczenników z Dachau na przykładzie Izby Pamięci Męczenników w Bydgoszczy
mgr Tomasz Cieślak, IPN Poznań
Zagłada polskich księży z KL Dachau w Zamku śmierci Hartheim w Górnej Austrii w latach 1941–1942
ks. prof. UK dr hab. Sławomir Kęszka, Delegat Biskupa Kaliskiego ds. Podtrzymywania Pamięci o Męczeństwie Duchowieństwa Polskiego
Wypełnianie ślubowania księży KL Dachau w latach powojennych
Po części wykładowej odbyła się dyskusja. W konferencji uczestniczył bp Łukasz Buzun, biskup pomocniczy diecezji kaliskiej.
W latach II wojny światowej w niemieckim obozie koncentracyjnym w Dachau pod Monachium oprócz osób świeckich przebywało także 2794 duchownych różnych narodowości i wyznań (w tym 2597 wyznania rzymskokatolickiego). Wśród nich księża i zakonnicy pochodzący z Polski, z wszystkich 22 przedwojennych diecezji (głównie z diecezji: poznańskiej, włocławskiej, łódzkiej, gnieźnieńskiej, częstochowskiej i chełmińskiej), stanowili najliczniejszą grupę złożoną z 1773 osób i ponieśli największe straty, bowiem 868 spośród nich poniosło w tym obozie śmierć męczeńską.
W ostatnich dniach wojny polscy duchowni w obawie przed likwidacją obozu i wymordowaniem przez hitlerowców wszystkich uwięzionych, uroczystym Aktem zawierzyli siebie i współwięźniów św. Józefowi Kaliskiemu, prosząc za jego wstawiennictwem o cud ocalenia.
Inicjatywa tego Aktu, w którym zobowiązali się do szerzenia kultu patrona Kościoła Powszechnego i odbycia dziękczynnej pielgrzymki do jego kaliskiego sanktuarium, wyszła od ks. Jana Adameckiego z Włocławka, a ostateczną wersję tekstu zawierzenia przygotował zespół z ks. kan. Franciszkiem Jedwabskim z Poznania i ks. kan. Bolesławem Kunką z Włocławka.
Oddanie się w opiekę św. Józefowi, poprzedzone dziewięciodniową nowenną, nastąpiło 22 kwietnia 1945 r. i tydzień później, 29 kwietnia, obóz wyzwolony został niespodziewane przez niewielki oddział patrolowy armii amerykańskiej. Stało się to na dwie godziny przed likwidacją obozu i na kilkanaście godzin przed atakiem planowanym przez dowództwo amerykańskie, co uznane zostało nie tylko przez duchownych za szczególną łaskę otrzymaną od Boga za przyczyną św. Józefa Kaliskiego.
Tekst, audio i zdjęcia: ks. Mateusz Puchała/Radio Rodzina Kalisz
